Bayırşəhərin tarixi abidələri təhlükə altında

Bakının Bayırşəhər Hissəsində Tarixi Bina Söküntüsü və Narahatlıqlar

Bakının Yasamal rayonunun Bayırşəhər adlanan hissəsində tarixi əhəmiyyətə malik olduğu bildirilən daha bir bina sökülüb. Bu söküntü zamanı ona bitişik tikili də ziyan görüb. Hadisə oktyabrın 27-də Mirzə Fətəli Axundov küçəsi 40 ünvanında baş verib. Söküntü nəticəsində sakinlərin yaşadığı digər binanın eyvanı uçurulub, həmçinin içməli su borusu zədələnib.

Rəsmi Açıqlamalar və Abdul Hüseynovun İddiaları

Oktyabrın 29-da Bakı Şəhər İcra Hakimiyyəti mediaya açıqlama verərək, sözügedən ərazidə dövlət reyestrində qeydiyyatda olan heç bir tarixi binanın sökülmədiyini bildirmişdir. Qurum əlavə etmişdir ki, sökülən tikili qəzalı vəziyyətdə idi. Lakin memar və ictimai fəal Abdul Hüseynov növbəti gün hadisə yerindən paylaşdığı videoda, sökülən binanın reyestrdə olmasa da, ona bitişik, reyestrdə qeydiyyatda olan tarixi-memarlıq abidəsinin söküntü zamanı zədələndiyini qeyd etmişdir.

O bildirib ki, Bayırşəhərin sakinləri ilə yanaşı, tarixi abidələri də hər an təhlükə ilə üz-üzədir. Memarın sözlərinə görə, tarixi abidənin divarı zədələndikdən sonra kərpiclə hörülərək "yamandırılır", lakin dövlət qurumları bu vəziyyətlə maraqlanmır. Ekskavatorla aparılan söküntü işlərinin bu cür nəticələnməsi gözlənilən idi.

Reyestrdən Çıxarılan Abidələrin Taleyi və Söküntü Metodları

Abdul Hüseynov həmçinin vurğulamışdır ki, M.F. Axundov küçəsində vaxtilə 25 bina tarixi-memarlıq abidəsi kimi reyestrdə qeydiyyatda olsa da, sonradan onların 18-i reyestrdən çıxarılıb. O qeyd edib ki, reyestrdən çıxarılan binalar haqqında heç müvəqqəti məlumatlandırıcı lövhə belə yoxdur. Memar söküntü işlərinin layihəsiz, plandan kənar aparıldığını, müəyyən gücləndirici tədbirlərin görülmədiyini və yaxınlıqda yerləşən abidələrin nəzərə alınmadığını vurğulayıb. O əlavə edib ki, 120-130 il əvvəl sıx tikilmiş binaların söküntüsü zamanı digər tikililərin deformasiyaya uğraması qaçılmazdır.

Gələcək Planlar və Mühafizə Statusu

Təxminən bir ilə yaxındır ki, Bayırşəhərdə tarixi binaların söküntüsü davam edir və yaşı yüzdən çox olan bir neçə bina artıq yerlə bir edilib. Yasamal rayonu İcra Hakimiyyəti söküntünün ərazidəki Qış Parkının genişləndirilməsi məqsədilə həyata keçirildiyini açıqlayıb. Bakının 2040-cı ilə qədər nəzərdə tutulmuş baş planına əsasən, Bayırşəhərdə Təzəpir məscidi ətrafındakı ərazi "xüsusi mühafizə olunan ərazi" statusuna malikdir. Bu statusa əsasən, həmin ərazidə söküntü deyil, yalnız yenidənqurma və reabilitasiya işləri aparıla bilər. Sakinlər isə yalnız zəruri hallarda müvəqqəti olaraq yaxınlıqdakı ərazilərə köçürülə bilərlər. Bakı Şəhər Memarlıq və Şəhərsalma Baş İdarəsi isə Bayırşəhərin söküntüsü zamanı dövlət reyestrində tarixi abidə kimi qeydiyyata alınan tikililərə toxunulmayacağını bildirir. Lakin Abdul Hüseynov daha əvvəl 2015-2016-cı illərdə reyestrdən çıxarılan 120-130 yaşlı abidələrin taleyi ilə bağlı narahatlığını dilə gətirərək sual edib: "Onda belə çıxır ki, onlar bu abidələri sökəcəklər?"

24 saat