İsrailin "Makkabi Təl-Əviv" azarkeşləri Böyük Britaniyada Avropa Liqası matçına buraxılmadı

"Maccabi Tel Aviv" azarkeşlərinə matça qadağa qoyulub

İsrailin "Maccabi Tel Aviv" futbol klubunun azarkeşlərinin gələn ay İngiltərədə "Aston Villa" ilə keçiriləcək UEFA Avropa Liqası oyununa girişinə təhlükəsizlik səbəbindən qadağa qoyulub. İngilis klubu bu qərarın ictimai təhlükəsizliyə yaranan risklərlə əlaqədar olduğunu açıqlayıb.

Oyunun keçiriləcəyi Villa Park stadionunun təhlükəsizlik sertifikatlarını verən orqan olan Birminqem Şəhər Təhlükəsizlik Məsləhət Qrupu (TMQ) "Aston Villa" klubuna Maccabi Tel Aviv azarkeşlərinin 6 noyabr cümə axşamı günü keçiriləcək matça buraxılmayacağını bildirib.

"Aston Villa" cümə axşamı verdiyi açıqlamada "kluba Təhlükəsizlik Məsləhət Qrupunun göstərişi ilə Maccabi Tel Aviv ilə UEFA Avropa Liqası matçında qonaq azarkeşlərin iştirakına icazə verilməyəcəyi barədə məlumat verildiyini" təsdiqləyib. Klub əlavə edib ki, "polis TMQ-yə stadionun xaricində ictimai təhlükəsizliklə bağlı narahatlıqları və oyuna potensial etiraz aksiyaları ilə mübarizə aparmaq bacarığını qiymətləndirdiyini" bildirib.

Qadağanın səbəbləri və əvvəlki hadisələr

Vest Midlends Polisi matçı "cari kəşfiyyat məlumatlarına və əvvəlki hadisələrə, o cümlədən 2024-cü ildə Amsterdamda "Ayaks" ilə Maccabi Tel Aviv arasında keçirilən UEFA Avropa Liqası matçı zamanı baş verən zorakı qarşıdurmalara və nifrət cinayətlərinə" əsaslanaraq yüksək riskli olaraq təsnif edib. Polis qüvvəsi bəyan edib ki, "peşəkar mühakiməmizə əsaslanaraq, bu tədbirin ictimai təhlükəsizlik narahatlıqları risklərini azaltmağa kömək edəcəyinə inanırıq."

Ötən il Amsterdamda fələstinlilərə dəstək verən nümayişçilər ilə Maccabi Tel Avivin israilli azarkeşləri arasında baş verən toqquşmalar onlarla həbslə və beş nəfərin həbsxanaya göndərilməsi ilə nəticələnmişdi. Həmin vaxt Amsterdamda, 6 və 7 noyabr tarixlərində baş verən toqquşmalardan sonra antisemit hücum iddiaları sürətlə yayılsa da, qısa müddət sonra israilli azarkeşlərin zorakılığı təhrik etdiyi, Hollandiya paytaxtını gəzərək sakinləri döydüyü, Fələstin həmrəylik simvollarını məhv etdiyi və fələstinlilərə və ərəblərə qarşı irqçi və soyqırım şüarları səsləndirdiyi barədə məlumatlar ortaya çıxmışdı.

Qərara reaksiyalar və daha geniş çağırışlar

Bu qərarı Böyük Britaniyanın Baş naziri Keir Starmer, İsrailin xarici işlər naziri Gidon Saar və Londonda yerləşən Yəhudi Liderlik Şurası tənqid ediblər. Starmer sosial mediada bu qadağanın "səhv qərar" olduğunu yazıb. O qeyd edib ki, "polisin rolu bütün futbol azarkeşlərinin zorakılıq və ya təhdid qorxusu olmadan oyundan həzz almasını təmin etməkdir".

İsrailin xarici işlər naziri Saar qadağanı "utancverici qərar" adlandırıb və Böyük Britaniya hakimiyyətlərini "bu qorxaq qərarı ləğv etməyə" çağırıb. Yəhudi Liderlik Şurası isə Vest Midlends Polisinin onların təhlükəsizliyinə təminat verə bilmədiyi üçün qonaq azarkeşlərin futbol matçından qadağan edilməsinin "qəribə" olduğunu bildirib. Təşkilat bəyanatında əlavə edib ki, "Aston Villa" bu qərarın nəticələri ilə üzləşməli və matç qapalı qapılar arxasında keçirilməlidir.

Birminqemdə qonaq azarkeşlərə qadağa qoyulması İsrailin Qəzzadakı soyqırımı səbəbiylə İsrail komandalarını beynəlxalq yarışlardan kənarlaşdırmaq üçün artan çağırışlar fonunda baş verir. İsraili FİFA və UEFA-dan qadağan etmək üçün təzyiq göstərən "Game Over Israel" kampaniyasının direktoru Aşiş Praşar bildirib ki, "biz futbol mədəniyyətinin soyqırımda bu sistematik instrumentalizasiyasına dair geniş sübutlar toplamışıq və təsdiqləmişik."

"Bu hesabat – stadion irqçiliyindən Avropadakı hücumlara, əsgərlərin soyqırımı futbol təbliğatına çevirməsinə qədər olan tapıntıları özündə birləşdirir və İsrailin qlobal idmandakı yerinin niyə müdafiə oluna bilməyəcəyini nümayiş etdirir" – o qeyd edib. Bu ayın əvvəlində 30-dan çox hüquqşünas UEFA prezidenti Aleksander Ceferinə məktub yazaraq İsrailin yarışlardan qadağan edilməsinin "vacib" olduğunu bildirib və Birləşmiş Millətlər Təşkilatının təhqiqatçılarının İsrailin fələstinlilərə qarşı soyqırım həyata keçirdiyini təsdiqləyən hesabatına istinad ediblər. Məktubu imzalayanlar İsrailin Qəzzadakı idmana və atletlərə vurduğu zərəri vurğulayıblar. Mütəxəssislər bildirib ki, "bu hərəkətlər bütöv bir nəsil atletləri məhv edib, Fələstin idmanının əsasını aşındırıb".

Onlar əlavə ediblər ki, "İsrail Futbol Assosiasiyasının (İFA) bu pozuntulara etiraz etməməsi onu bu zülm sistemində iştirakçı edir, onun UEFA yarışlarında iştirakını qəbuledilməz edir. UEFA beynəlxalq hüququn bu açıq pozuntularının, o cümlədən soyqırım aktının idman vasitəsilə təmizlənməsində iştirakçı olmamalıdır".

24 saat